Bài giảng Ngữ văn 6 (Sách Chân trời sáng tạo) - Bài 2: Miền cổ tích - Phần: Thực hành Tiếng Việt

THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT 
I. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ 
4.Những chú chim hót líu lo. 
3.Nhiều bạn làm bài chưa tốt . 
2.Chúng ta phải tuân thủ nguyên tắc 5K. 
1.Ve kêu râm ran. 
d.Để phòng chống covid , 
c. Vì chủ quan , 
b.Mùa hè , 
a.Trên cành cây , 
A 
B 
? Nối thông tin ở cột A với cột B cho phù hợp ? 
Địa điểm 
Thời gian 
Mục đích 
Nguyên nhân 
1. Trên cành cây , những chú chim hót líu lo. 
Mùa hè , ve kêu râm ran 
3. Vì chủ quan , nhiều bạn làm bài chưa tốt 
4. Để phòng chống covid , chúng ta phải tuân thủ nguyên tắc 5k 
TRI THỨC TIẾNG VIỆT 
III. THỰC HÀNH TIẾNG VIỆT 
TRÒ CHƠI 
CHỌN NGÔI SAO MAY MẮN 
2 
3 
4 
5 
* 
1 
1 
CÂU VĂN 
TRẠNG NGỮ 
TÁC DỤNG 
Ngày cưới, trong nhà Sọ Dừa, cỗ bàn thật linh đình, gia nhân chạy ra chạy vào tấp nập. 
Đúng lúc rước dâu , không ai thấy Sọ Dừa đâu cả . 
Lập tức , vua cho hai cha con vào ban thưởng rất hậu 
Sau khi nghe sứ thần trình bày về mục đích cuộc đi sứ, vua quan đưa mắt nhìn nhau. 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 
Ngày cưới , trong nhà Sọ Dừa 
Đúng lúc rước dâu 
Lập tức 
Sau khi nghe sứ thần trình bày về mục đích cuộc đi sứ 
Thời gian , nơi chốn 
Cách thức 
Thời gian , 
Thời gian 
2 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2 
Câu văn 
Trạng ngữ có tính liên kết 
Tác dụng của trạng ngữ 
1)Năm ấy, Sọ Dừa đỗ trạng nguyên.(2)Chẳng bao lâu, có chiếu nhà vua sai quan trạng đi sứ. (3)Khi chia tay, quan trạng đưa cho vợ một hòn đá lửa, một con dao và một quả trứng gà, dặn luôn phải giắt trong người phòng khi dùng đến 
(1)Từ ngày cô em út lấy được chồng trạng nguyên , hai cô chị càng sinh lòng ghen ghét định tâm hại em để thay em làm bà trạng.(2)Nhân quan trạng đi sứ vắng, hai cô chị sang chơ, rủ em chèo thuyền ra biển, rồi đẩy em xuống nước. 
1) Năm ấy 
2) Chẳng bao lâu 
3) Khi chia tay, 
1) Năm ấy 
2) Nhân quan trạng đi vắng 
Liên kết câu về mặt thời gian sự việc này liên kết sự việc kia 
Liên kết về mặt thời gian và cách thức diễn ra sự việc 
3 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 3 
Tìm và nêu tác dụng của từ láy trong đoạn văn sau : 
	 “Một hôm cô út vừa mang cơm đến dưới chân đồi thì nghe tiếng sáo véo von. Cô lấy làm lạ, rón rén bước lên nấp sau bụi cây rình xem, thì thấy một chàng trai khôi ngô đang ngồi trên chiếc võng đào mắc vào hai cành cây, thổi sáo cho đàn bò gặm cỏ. Có tiếng động chàng trai biến mất, chỉ thấy Sọ Dừa nằm lăn lóc ở đấy. Nhiều lần như thế, cô gái đã biết Sọ Dừa không phải người phàm trần. Cô đem lòng yêu, có của ngon vật lạ đều giấu đem cho chàng.” 
Từ láy 
Tác dụng của từ láy 
Véo von 
Diễn tả âm thanh tiếng sáo , trầm bổng du dương 
Rón rén 
Diễn tả bước đi nhẹ nhàng của cô út 
Lăn lóc 
Miêu tả hình ảnh khổ sở , lăn lóc , đang thương của Sọ Dừa 
4 
PHIẾU HỌC TẬP SỐ 4 
Câu chứa thành ngữ 
Thành ngữ 
Ý nghĩa 
Vua và các triều thần nghe nói mừng như mở cờ trong bụng. 
Mừng như mở cờ trong bụng 
Thể hiện trạng thái mừng rỡ , xen lẫn phấn khởi , hân hoan 
5 
10 điểm 
NGÔI SAO MAY MẮN 
VIẾT NGẮN 
 	 Từ xưa đến nay, những câu chuyện cổ tích luôn có sức hấp dẫn đặc biệt với trẻ thơ vì đó là thế giới của những điều diệu kì , những giấc mơ đẹp . Truyện mà em thích nhất là Sọ Dừa . Chàng trai Sọ Dừa sinh ra đã mang một dáng hình khác lạ , xấu xí nhưng chàng lại có nhiều tài năng , phẩm chất tốt đẹp . Vì muốn giúp đỡ mẹ , chàng đã xin đến ở nhà phú ông và chăn bò rất giỏi , con nào con nấy no căng . Không những vậy , chàng còn gặp được người con gái út của phú ông có tấm lòng nhân hậu , tốt bụng và nên duyên vợ chồng . Trải qua nhiều gian nan và thử thách , cuối cùng hai vợ chồng Sọ Dừa đã có được cuộc sống hạnh phúc . Đó là một kết thúc có hậu , phần thưởng xứng đáng cho những con người hiền lành , lương thiện . Như vậy , với truyện cổ tích Sọ Dừa , nhân dân ta đã gửi gắm ước mơ về một cuộc sống công bằng , cái thiện sẽ chiến thắng cái ác . 
	 Viết một đoạn văn ( khoảng 150 đến 200 chữ ) trình bày cảm nghĩ của em về một truyện cổ tích mà em yêu thích , tronh đó có sử dụng ba trạng ngữ 
VIẾT NGẮN 
 	 Từ xưa đến nay, những câu chuyện cổ tích luôn có sức hấp dẫn đặc biệt với trẻ thơ vì đó là thế giới của những điều diệu kì , những giấc mơ đẹp . Truyện mà em thích nhất là Sọ Dừa . Chàng trai Sọ Dừa sinh ra đã mang một dáng hình khác lạ , xấu xí nhưng chàng lại có nhiều tài năng , phẩm chất tốt đẹp . Vì muốn giúp đỡ mẹ , chàng đã xin đến ở nhà phú ông và chăn bò rất giỏi , con nào con nấy no căng . Không những vậy , chàng còn gặp được người con gái út của phú ông có tấm lòng nhân hậu , tốt bụng và nên duyên vợ chồng . Trải qua nhiều gian nan và thử thách , cuối cùng hai vợ chồng Sọ Dừa đã có được cuộc sống hạnh phúc . Đó là một kết thúc có hậu , phần thưởng xứng đáng cho những con người hiền lành , lương thiện . Như vậy , với truyện cổ tích Sọ Dừa , nhân dân ta đã gửi gắm ước mơ về một cuộc sống công bằng , cái thiện sẽ chiến thắng cái ác . 
	 Viết một đoạn văn ( khoảng 150 đến 200 chữ ) trình bày cảm nghĩ của em về một truyện cổ tích mà em yêu thích , tronh đó có sử dụng ba trạng ngữ 
KỂ LẠI TRUYỆN CỔ TÍCH 
Câu hỏi 
Nội dung 
Truyện cổ tích mà em thích ? 
Truyện kể ngôi thứ mấy ? 
Nhân vật chính là ai ? 
Nội dung chính của truyện ? 
Truyện Sọ Dừa 
Ngôi thứ ba 
Sọ Dừa 
 Truyện kể về nhân vật Sọ Dừa có hình dạng xấu xí , nhưng rất thông minh và có nhiều tài năng . Chàng đã trải qua nhiêu gian nan thử thách nhưng cuối cùng đã có một cuộc sống hạnh phúc . 
I. XÁC ĐỊNH VẤN ĐỀ 
Đặc điểm 
Truyện cổ tích 
Kiểu bài kể lại truyện cổ tích 
Cốt truyện 
Nhân vật 
Ngôi kể 
TRI THỨC VĂN BẢN 
- Truyện dân gian kể về những câu chuyện có sẵn . 
Nhân vật quen thuộc : tài giỏi , dũng sĩ , bất hạnh , xấu xí  
Ngôi thứ ba 
- Truyện dân gian kể về những câu chuyện có sẵn . 
Nhân vật quen thuộc : tài giỏi , dũng sĩ , bất hạnh , xấu xí  
Ngôi thứ ba 
	-> Khi kể lại truyện cổ tích cần có nhưng đặc điểm trên nhưng người kể cần kể bằng lời văn của mình ( cách kể thông thường ). 
	-> Người kể có thể kể ngôi thứ nhất , đóng vai nhân vật ( cách kể sáng tạo ). 
Câu hỏi 
Có 
Không 
Người kể nêu được thời gian xảy ra câu chuyện không ? 
Người kể có nêu được địa điểm xảy ra câu chuyện không ? 
Các sự việc chính có được kể đầy đủ không ? 
Những hành động của nhân vạt có bị bỏ sót không ? 
Đọc truyện cổ tích Cây khế và trả lời các câu hỏi sau bằng cách điền (X) vào ô có hoặc không ? 
X 
X 
X 
-> Khi viết bài văn kể lại truyện cổ tích cần : 
 + Nêu lên được thời gian , địa điểm mà câu chuyện diễn ra . 
 + Kể đầy đủ các chi tiết , sự kiện chính của câu chuyện theo trình tự thời gian 
 + Không bỏ sót bất kì hành động nào của nhân vật trong truyện . 
THỰC HÀNH VIẾT 
BƯỚC 1: TRƯỚC KHI VIẾT 
 Lựa chọn đề tài : 
 Mục đích : 
 Người đọc : 
 Câu chuyện em chọn : 
BƯỚC 2 
- Truyện có tên 
 Vì sao em chọn 
 Hoàn cảnh xảy ra câu chuyện 
 Truyện có những nhân vật 
 Bao gồm các sự việc : 
+ Sự việc 1 
+ Sự việc 2 
+ Sự việc 3 
 Kết thúc 
 Cảm nghĩ 
* Tìm ý : 
BƯỚC 2 
Mở bài 
Thân bài 
Kết bài 
Giới thiệu : 
- Tên truyện 
- Lí do muốn kể lại truyện 
Trình bày : 
- Nhân vật 
- Hoàn cảnh xảy ra câu chuyện 
Kể truyện theo trình tự thời gian 
 + Sự việc 1 
 + Sự việc 2 
 + Sự việc 
Nêu cảm nghĩ về truyện vừa kể 
Giới thiệu : 
- Tên truyện 
- Lí do muốn kể lại truyện 
B ƯỚC 3 : VIẾT BÀI 
 Viết theo dàn ý 
 Ngôi kể thứ ba 
 Sử dụng lời kể của mình 
1. Nhắc lại yêu cầu của kiểu bài. 
- Kể về một truyện cổ tích mà em thích . 
- Lí do muốn kể lại truyện . 
- Nhân vật , hoàn cảnh xảy ra câu chuyện ). 
 Kể theo trình tư sự việc  
 Cảm nghĩ về truyện được kể 
2. Đọc và sửa bài. 
Bảng kiểm bài viết kể lại một truyện cổ tích 
Các phần 
Nội dung kiểm tra 
Mức độ đạt 
Mức độ chưa đạt 
Mở bài 
Tên truyện 
Giới thiệu được tên truyện 
Chưa giới thiệu được tên truyện 
Lí do 
Trình bày lí do muốn kể lại truyện 
Chưa trình bày được lí do 
Ngôi kể 
Ngôi thứ ba 
Chưa đúng ngôi kể 
Thân bài 
Nhân vật , hoàn cảnh 
Giới thiệu tên nhân vật , hoàn cảnh xảy ra câu chuyện 
Chưa nêu được tên nhân vật , hoàn cảnh xảy ra câu chuyện 
Trình bày sự việc 
Trình bày chi tiết các sự việc xảy ra 
Chưa nêu đầy đủ các sự việc 
Trình tự sự việc 
Sắp xếp các sự việc theo trình tự thời gian , sự việc này nối tiếp sự việc kia 
Trình tự còn lộn xộn 
Lời kể 
Lời kể của bản thân 
Phụ thuộc nhiều vào văn bản , lời kể dài dòng 
Các yếu tố kì ảo 
Có yếu tố tưởng tượng kì ảo 
Chưa có yếu tố tưởng tượng kì ảo 
Kết bài 
Cảm nghĩ của người kể 
Trình bày được cảm nghĩ và rút ra được bài học 
Chưa trình bày được cảm nghĩ của người kể